Simultane nedir?
Simultane kelimesi, İngilizce’deki anlamı itibariyle eşzamanlı demektir. Aynı anda veya anında gibi bir anlama sahiptir. Eş zamanlı yürütülen hemen her işlem veya süreç için kullanılabilir. Simultane çeviri (üniversitelerde “andaş çeviri” olarak da bilinir) faaliyeti de konuşmacının konuşması esnasında, ara vermeden ve beklemeden yapıldığı için, simultane çeviri olarak adlandırılır. Simultane çeviride konuşmacının konuşmayı bitirmesi beklenmez ve çevirmen, eş zamanlı olarak konuşmayı hedef dilde çevirmeye başlar.

Simultane çeviri, sözlü çeviri türleri arasında gerek çevirmenler üzerinde oluşturduğu bilişsel yük, gerekse de icra edilebilemesi için ihtiyaç duyulan ekipmanlar vs açısından en zorlu ve teferruatlı çeviri türüdür. Simultane çeviriyi diğer çeviri türlerinden ayıran en temel özellik, çeviri faaliyetinin kaynak dildeki konuşmacının konuşmasına ara vermesine gerek duyulmaksızın gerçkleştirilebiliyor olmasıdır. Çoğu zaman çok uluslu toplantılarda, canlı yayınlarda veya sınıf içi etkinliklerde gördüğümüz ve dinleyicilerin çevirmenleri kulaklık vasıtasıyla dinlediği çeviri türüdür.
Simultane Çeviri nasıl yapılır?
Simultane çeviri, bu konuda eğitim sahibi ve daha da önemlisi deneyim sahibi çevirmenler tarafından gerçekleştilir. Yalnızca üniversitelerde mütercim tercümanlık okuyan kişiler tarafından yapıldığı gibi yanlış bir algı da söz konusudur. Bu son derece yanlış olup, Türkiye’de tercümanlık mezunu olmayıp son derece kaliteli şekilde simultane çevirmenlik yapan çevirmenler de bulunmaktadır. Simultane çeviri için elbette akademik bir birikim çok faydalı olsa da, daha çok beceriye dayalı bir yetenek olduğu için, kaynak dile hakimiyet ve hedef dildeki yeterlilik ve bilgi beceri düzeyi önemlidir.
Nasıl simultane çevirmen olunur?
Simultane çevirmen olmanın en doğru ve bilimsel yolu, üniversitelerimizdeki mütercim tercümanlık bölümlerinde eğitim almaktır. Ancak şuna dikkat edilmelidir ki, mütercim tercümanlık okuyan her öğrenci bu yolda ilerleyememektedir. Hatta bu sınıftakilerin çok düşük bir yüzdesi (yaklaşık %1 – %2) simultane çevirmen olarak kendi yolunu çizebilmektedir. Bu sebeple sürecin ne kadar zorlu olduğunu göz önünde bulundurarak hareket edilmelidir. Ayrıca, tercih edilen tercümanlık bölümünün simultane çeviri becerinizi geliştirmeye sunabileceği katkı da çok önemlidir. Örneğin bir simultane çeviri laboratuarı bulunuyor mu, ya da piyasada aktif olarak simultane çevirmenlik yapan bir eğitmen kadrosu bulunuyor mu gibi soruları sormalısnız.
Simultane Çeviri için gerekli olan ekipmanlar nelerdir?
Simultane çevirinin gerçekleşebilmesi için öncelikle simultane sistem olarak tanımlanan özellikli ekipmanlara ihtiyaç duyulur. Merkezi kontrol ünitesi, dil dağıtım birimi, vericiler, kabin ve çevirmen konsolu gibi temel bileşenlerden oluşan simultane sistem ile icra edilir. Aşağıda bu sistemlerin neler olduğunu kısaca açıklayalım:
Merkezi kontrol ünitesi: Bu ünite temel olarak simultane çeviri faaliyetinin kendisiyle doğrudan ilgili değildir. Yani çeviri dillerinin dinleyicilere farklı kanallar üzerinden iletilmesinde doğrudan bir rolü bulunmaz. Daha çok çevirmenlerin, salon içerisindeki sesleri önlerinde yer alan konsol üzerinden duyabilmelerini sağlayan bir arayüzdür. Örneğin yuvarlak masa toplantısında, toplantı katılımcılarının önünde yer alan mikrofonları göz önüne getirin. Konuşmacılar bu mikrofonlar üzerinden konuştuklarında, bu konuşmalar (sesler) kendilerine CCU olarak adlandırılan merkezi ünite üzerinden gönderilir.
Dil dağıtım ünitesi: Etkinlikteki dil sayısına göre simultane dağıtım ünitesinin kapasitesi değişebilmektedir. Genelde 4, 8, 16 ve 32 kanallı ünitelerdir. Etkinlik türüne göre seçilebilir ve ölçeklendirilebilir. Örneğin yalnızca İngilizce, Rusça, Arapça ve Türkçe simultane çeviri ihtiyacı olan bir etkinlikte 4 kanallı bir ünite yeterli olacaktır. 3 yabancı dil olsa da, kanallardan biri floor (toplantı dili) kanalı için kullanılır. Ayrıca bu üniteye bağlanan kızılötesi radyatörler bulunur. Bu radyatörler sayesinde çevirmenlerin kabin içindeki sesleri kablosuz alıcı ünitelerini kullanan toplantı katılımcılarına iletilir.